Był poniedziałek, za oknem powoli zaczynała się wiosna, choć poranki były jeszcze dość orzeźwiające. Dzień nie rozpieszczał pogodą, wiało i lało na zmianę, a czasem i naraz. Pojawiały się jednak krótkie i malownicze przebłyski słońca, malując na blacie wywołujące uśmiech obrazy. W świetlicy był dzień „wojny na rysunki”. Karina wymyśliła, że będą rysować autka i kto narysuje najlepsze wygrywa. Za oknem jednak to słońce, tak kusiło, żeby na nie popatrzeć. Więcej Hani - małej marzycielce nie było trzeba, żeby odrywać się od rysunku. Zapatrzyła się w okno i zastanawiała się, czy po lekcjach da się wyskoczyć na deskorolkę. Lubi jeździć na deskorolce, bo nie ma zajętych rąk i można jeść bułę, a na rowerze to ta kierownica i gorzej z tym jedzeniem buły. Jeść też lubi, no co?!

Myśli Hani biegły dalej. Uśmiechnęła się na wspomnienie, tego jak próbowała nauczyć mamę jeździć na deskorolce i ta prawie zabiła się przy pierwszej próbie. Śmiały się bardzo wtedy, a mama powiedziała nawet…

— „Nie możesz rysować autka! Auta nie są dla bab!”

Nie, to nie mama. To Maciek — kolega z klasy, wywrzeszczał drąc Hani rysunek.

Chciałabym, aby ta historia była fikcyjna. Niestety, przydarzyła się ostatnio mojej dziesięcioletniej córce i przydarza się jej koleżankom z klasy, które akurat chcą grać w piłkę nożną albo zrobić coś innego z „męskiej” części rzeczywistości.

A przecież piłka nożna i autka nie są dla bab – tego się już zdążyły dowiedzieć. Sytuacje, w których koledzy zabraniają im tego czy tamtego, gdy wyrywają im obrazek albo stosują inną przemoc, na razie je bulwersują. Choć tego wkurzenia jest coraz mniej. Dzieje się to tak często, że powoli zaczynają przyzwyczajać się. Sytuacja po sytuacji. Staje się to codziennością. Już nie wchodzą do domu z krzykiem, że „kolega znowu”, nie mówią o tym swoim rodzicom, już nawet same o tym nie rozmawiają.

Jest taka książka: „Dziewczynki latają wysoko” autorstwa Raquel Diaz Reguery [1]. Opowiada ona o małych dziewczynkach, które mają swoje upodobania, pragnienia, marzenia, plany. Mogą wszystko. Chcieć to móc. Możesz latać wysoko.

Ale, ale, nie tak szybko. W pewnym momencie w ich życiu pojawiają się „czarni” bohaterowie.

Najpierw Pani Uroda Zewnętrzna, która szepce: „Masz być wysoka, szczupła”, być jak z filmu. Masz pasować.

Jest i Pan Lustereczko, który mówi: „za gruba, za niska, głupia, chuderlawa, patyk, brzydula, okularnica”.

Kolejny na scenę wkracza Pan Nierówność: „dziewczynki biegają gorzej od chłopców, skaczą gorzej, gorzej, mnie, gorzej mniej, gorzej, gorzej, gorzej”.

Pojawia się w końcu i Pani-UTKA, ona ma pełno „onemuszów”. Muszą być ładne, śliczniutkie, zgrabne, jak księżniczki. No muszą i już!

I każda z tych postaci, pojawiając się w życiu dziewczynek dosypuje im kamyczków do kieszeni, butów, bluzek, spodni. Te kamyczki spowalniają dziewczynki, zmieniają je.

Potrzeba impulsu, żeby się obudziły, żeby zauważyły te kamyczki, żeby je wysypały, żeby znowu przypomniały sobie, że jak były małe to miały szalone marzenia i wielkie plany. A jak chcieć to móc! Koniec, kropka!

Uwielbiam tę opowieść. Czytam ją często moim córkom. Staram się dbać o to, żeby czuły się ze sobą dobrze i nie rezygnowały ze swoich marzeń.

Bajka to jednak tylko opowieść, z której płynie morał.

To już zdecydowanie nie bajka, gdy badania pokazują, że z przebadanych 111 pięciolatek(!) 34 % przynajmniej czasami świadomie ogranicza ilość jedzenia. Aż 28% z nich twierdzi, że chce wyglądać jak Panie w filmach i telewizji. [2]

A Panie w filmach i telewizji mówią nam wszystkim, że mamy „cudnie chudnąć”, że tylko kompletna metamorfoza w programie rozrywkowym może nas „uratować”.

Konsekwencją tego jest to, że aż 81% Polek w wieku 10–17 lat nie ma wysokiej samooceny wyglądu. Na przebadane dziewczynki z 14 krajów, gorsze statystyki, w kwestii wysokiej samooceny dziewczynek w tym wieku ma tylko Japonia (odsetek 93%). [3]

To także nie bajka, a fakt, że od 1893 roku Nowozelandki maja prawa wyborcze. Polki wywalczyły je w 1918 roku. Aż do 1946 roku czekałyśmy na prawo do posiadania własnych pieniędzy, ale już od 1921 roku jeśli zdecydujemy się mieć męża, to nie musimy być mu posłuszne.

Już to mamy, mamy prawo się uczyć, brać lub nie brać ślubu, rozwodzić się, nie mieć dzieci lub je mieć, pracować, podróżować, same podróżować, uprawiać seks, przeżywać orgazm.

Korzystajmy!

Przyszło nam żyć w czasach, w których możemy najwięcej w historii. Jest jeszcze mnóstwo do zrobienia. Zacznijmy od siebie, uwierzmy w siebie, nie porównujmy się i nie dajmy się porównywać.

Każda z nas powinna mieć książkę o latających dziewczynkach i czytać ją. Nie tylko córkom. Samym sobie. Często, na tyle często, aby zacząć zauważać kamyczki, które i my nosimy ze sobą, bo przez lata nazbierało się ich zbyt wiele.

[1] - Dziewczynki latają wysoko, Tytuł oryginału: Cuando las niñas vuelan alto, Tłumaczenie: Tomasz Pindel, Ilustrator: Raquel Diaz Reguera, 2018 Wydanie: I ISBN: 978-83-8057-234-8

[2] - Damiano S.R., Paxton S.J., Wertheim E.H., McLean S.A., Gregg K.J. Dietary restraint of 5-years-old girls: Associations with internalization of the thin ideal and maternal, media, and peer influeances. International Journal of Eating Disorders. 2015; 48(8): 1166-1169.

[3] - Global Report Dove Self-Esteem, Edelman Intelligence, próba 5165 dziewcząt z 14 krajów (Indii, USA, Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Brazylii, Chin, Japonii, Turcji, Kanady, Niemiec, Rosji, Meksyku, RPA, Australii oraz Indonezji), 2017. W 2018 r. do grupy krajów biorących udział w raporcie dołączyła Polska. Raport z polskiej edycji badania „O poczuciu piękna i pewności siebie wśród dziewcząt”, Clue Lab, próba 400 dziewcząt w wieku 10-17 lat, 03.2018, data dostępu 2.07.2019.